ISBN 978-83-964653-0-6

Znaczenie twórczości plastycznej dla rozwoju dziecka
autor Iwona Kudyba

Twórczość plastyczna jest dla człowieka specyficznym rodzajem aktywności, jest doskonałą formą wyrażania swoich przeżyć, myśli i marzeń. Już najwcześniejsze dziecięce rysunki są nie tylko wyrazem dziecięcej fantazji, ale przede wszystkim wynikiem chęci działania. Aktywność plastyczna u dzieci jest procesem tworzenia - rozwija umiejętności myślenia, odczuwania i spostrzegania, ponad to wychowuje i ma wpływ terapeutyczny. Pomaga rozładować napięcie emocjonalne i wyrazić swoje nastawienie do poznanego obiektu.
Rysunki dziecka wyrażają znacznie więcej niż tylko jego poziom rozwoju intelektualnego. Linie rysunku mogą wskazywać na cechy temperamentu, np. nieśmiałość, nerwowość albo też żywość, gwałtowność, porywczość. Rysunek zatem ujawnia charakterystyczne cechy osobowości, a także odzwierciedla pomysłowość, wynalazczość, wiedzę i doświadczenie dziecka, będąc zarazem wyrazem jego chęci, zainteresowań, spostrzeżeń, myśli i pragnień.
Dobrze jest, gdy dziecko wprowadza własne zmiany do przyjętego schematu. Świadczy to o jego prawidłowym rozwoju, gdyż zachowanie sztywnego wzoru możne być wyrazem napięć i ucieczki od własnych uczuć. Zmiany w wielkości przedmiotu ujawniają emocjonalne znaczenie, jakie przywiązuje dziecko do rysowanego obiektu. Dzieci w swoich rysunkach ujawniają życzenia, uczucia, wierzenia i wyobrażenia, a nie realistyczne postawy w stosunku do otaczającego je świata. Proporcje zaś wyrażają to, jak dziecko rozumie zjawiska i przedmioty, a nie jak spostrzega ich rzeczywistą wielkość.
Dziecko w swoich pracach plastycznych wypowiada się szczerze i swobodnie. Ukazuje świat, który poznało i zaadaptowało do pokazania nowych idei.
Aktywność plastyczna spełnia u dzieci trzy podstawowe funkcje:
• jest atrakcyjnym sposobem przyswajania świata,
• wprowadza w kulturę plastyczną,
• pobudza rozwój osobowości.
W ten sposób kształtuje się indywidualny, wewnętrzny świat małego człowieka. Sztuka staje się zatem cennym środkiem, za pomocą którego można oddziaływać na dziecko i łagodzić jego wzburzenie emocjonalne.
Poprzez twórczość plastyczną dziecko ujawnia swój świat wewnętrzny i realizuje niespełnione w rzeczywistości pragnienia. Proces tworzenia jest dla niego źródłem radości, drogą do samorealizacji, a więc środkiem do ciągłego rozwoju
Rysowanie, malowanie, konstruowanie są procesami najbardziej angażującymi dziecko. Barwy pasjonują dzieci. Z chęcią łączą kolory, by uzyskać wiele ich odmian by następnie się nimi fascynować i napawać otrzymanym rezultatem.
Sztuka nie tylko wychowuje człowieka estetycznie, ale również wprowadza w stan wzmożonej aktywności i zaciekawienia, uruchamia jego emocje, intelekt i wyobraźnię. Podczas własnej pracy twórczej dziecko wyrabia w sobie własne kryteria oceny dzieła sztuki. Pragnie tworzenia rzeczy pięknych, a z biegiem czasu rośnie zainteresowanie dla wypowiedzi plastycznej. Wobec tego należy już od najwcześniejszych lat uczyć dzieci swoistego „czytania" obrazów i poszukiwania sposobów na odczytanie ich przesłania.
Przez zajęcia plastyczne wyrabia się u dzieci wrażliwość estetyczna zmysłów, kształtują się gusty, rozwija się spostrzegawczość, a zwłaszcza wyobraźnia. Budzą się nowe zainteresowania i wyrabiają się cechy charakteru, tj. wytrwałość, niezależność myślenia, wiara we własne siły, współpraca z innymi, pozytywny stosunek do nauki, odwaga w wyrażaniu własnych sądów,
Proces wychowania za pomocą sztuki powinien przebiegać etapami zgodnie z rozwojem jednostki, tak by zaspokoić dziecięcą ciekawość świata, zapewnić rozwój jego zainteresowań i umiejętności poznawczych. Wychowanie powinno odbywać się na najlepszych dziełach sztuki, gdyż tylko takie pozwolą ujawnić w człowieku dyspozycje intelektualne, emocjonalne i wyobrażeniowe.
Przez silne zaangażowanie emocjonalne i podjęte czynności artystyczne dzieci zostają wciągnięte w szczególny rodzaj zabawy, która dostarcza satysfakcji i sprawia im wiele radości.
W trakcie procesu kształcenia przez sztukę wyostrzają się zmysły, poprawia i ćwiczy się pamięć, kształcą się zdolności osobowe, rozwija inteligencja, zmysł obserwacji i zdolność do logicznego myślenia. W kontaktach osobistych ze sztuką człowiek nabiera doświadczeń wykraczających poza codzienne przeżycia, rozwija wyobraźnię, poszerza horyzonty myślowe, prowadząc do uformowania postawy twórczej, która pozwoli mu na samorealizację w dorosłym życiu.
Twórczość plastyczna jest zatem koniecznym i nieodzownym czynnikiem wszechstronnego rozwoju dziecka i nie da się go niczym innym zastąpić.

Wyświetleń: 0