Przykładowy scenariusz zajęć pozalekcyjnych pt. "Ciekawe doświadczenia chemiczne"

Cele:
- Zainteresowanie uczniów chemią,
- Poszerzenie wiadomości,
- Zdiagnozowanie potrzeby takich spotkań,
- Zainteresowanie eksperymentowaniem,
- Demonstracja różnych prac wykonanych przez uczniów zainteresowanych chemią (prace plastyczne),
- Ankieta,

Przebieg spotkania:
1. Wprowadzenie do zajęć.
2. Demonstracja ciekawych doświadczeń.
3. Wyjaśnienie przedstawionych zjawisk.
4. Krótki referat- historia rozwoju chemii.
5. Prezentacja ciekawej literatury chemicznej.
6. Prezentacja prac plastycznych o tematyce chemicznej.
7. Przeprowadzenie ankiety wśród uczestników.

Tematy doświadczeń:
1. Zmiana barwy kwiatów (kwiaty z bibuły nasyconej wskaźnikami).
2. Wytrącanie barwnych osadów.
3. Reakcja zobojętniania przy użyciu fenoloftaleiny jako wskaźnika.
4. Otrzymywanie metalicznego srebra z roztworu (srebrne drzewko).
5. Doświadczenie ze szkłem wodnym- "hodowla chemicznych roślinek".

"Spotkanie z ciekawą chemią" przygotowałam wspólnie z uczniami klas pierwszych i drugich. Jestem pod wrażeniem zaangażowania, jakie uczniowie wykazali w trakcie przygotowania. Sami przynosili ciekawe opisy doświadczeń, ciekawostki naukowe, zaproponowali postacie sławnych chemików. Uczniowie sami prezentowali doświadczenia. Po demonstracji zaproponowaliśmy uczestnikom spotkania wyjaśnienie przedstawionych ćwiczeń. Spotkanie zakończyliśmy ankietą, w której uczniowie - uczestnicy skomentowali doświadczenie. Spotkało się ono z dużym zainteresowaniem. Z ankiety wynika, że istnieje zapotrzebowanie na takie spotkania. Wielu twierdzi, że chemia jest trudna, a zadaniem nauczyciela chemii jest poszukiwanie i stosowanie takich metod, które zainteresują a także nauczą chemii.

Prezentowana literatura:
1. "225 doświadczeń chemicznych" - K. Weselowsky.
2. "Pierwiastki w moim laboratorium" - S. Sękowski.
3. "Efektowna chemia" - S. Sękowski.
4. "Chemia czarodziejka" - J. Stobiński.

Wprowadzenie do zajęć "ciekawa chemia"

Skąd się wzięła nazwa chemia i od kiedy datuje się jej rozwój? Prawdziwe początki chemii giną w mroku zamierzchłej przeszłości. O jej narodzinach zdecydowały dwa czynniki: ciekawość ludzka i dążenie człowieka do zaspokajania własnych potrzeb. Słowo chemia wywodzi się od wyrazu alchemia, a pochodzenie tego drugiego nie jest do końca znane. Być może zostało utworzone od słowa chemii-czarny kraj Egipt, gdzie się alchemia narodziła, a może od słowa greckiego cheo - nalewam.

Pierwsi alchemicy w swych tajemniczych laboratoriach szukali kamienia filozoficznego, który pozwoliłby zamieniać metale nieszlachetne w złoto, leczyć choroby i zapewniać długowieczność. Najsławniejszym polskim alchemikiem był Michał Sędziwój (1566-1636r.).W XVI wieku na ziemiach polskich badaniami alchemicznymi zajmowali się wszyscy: uczeni, szlachta, magnaci, księża i królowie. Nawet pożar Zamku Wawelskiego w 1595 roku był spowodowany nieostrożnym przeprowadzaniem doświadczeń w obecności Króla Zygmunta III.W XVIII wieku dzięki wprowadzeniu chemii pomiarów ilościowych rozpoczął się jej naukowy rozwój. Prawdziwy zaś rozkwit chemii przypada na koniec wieku XIX i wiek XX. Dzisiaj śmiało możemy powiedzieć, że podstawą rozwoju wszystkich dziedzin naszego życia są żmudne, niejednokrotnie bardzo skomplikowane i długotrwałe prace w laboratoriach chemicznych. W tym momencie może macie ochotę wykrzyknąć obiegowe hasło "ale chemia truje!"

Pamiętacie jednak, że to nie prawda -że to nie chemia a nieodpowiedzialna działalność człowieka jest przyczyną degradacji naszego środowiska. Nieumiejętne, beztroskie stosowanie surowców i produktów przemysłu chemicznego, brak filtrów na kominach elektrowni czy hut, brak oczyszczalni ścieków i niestosowanie benzyny bezołowiowej zamienia naszą ziemię w "oskalpowaną" planetę.
Chemia podobnie jak inne nauki, jak powiedział Mikołaj Kopernik, powinna "ku dobremu zwracać myśl ludzką".

Opracowanie:
Elżbieta Domagała

Wyświetleń: 7583