Program wychowawczo - profilaktyczny dla klas I-III
"Spójrz inaczej"
Od trzech latach prowadzę w szkole zajęcia programu wychowawczo -
profilaktycznego "Spójrz inaczej". Celem tego programu jest przede wszystkim
taki wpływ na dziecko, aby umiał poradzić sobie z rozwiązywaniem problemów bez
nadmiernego napięcia, które dostarcza mu życie. Dzieci uczą się również rozumieć
siebie, współżyć z innymi i znajdować w samym sobie oparcie w trudnych
sytuacjach.
Treści tego programu zamknięte są w cztery bloki tematyczne, tj:
1. postrzeganie siebie i rozumienie swoich uczuć;
2. uczestnictwo w grupie;
3. rozwiązywanie problemów;
4. dbanie o zdrowie.
W ramach pierwszego bloku dzieci uczą się rozpoznawania uczuć oraz umiejętności
otwartego ich wyrażania. Mają też okazję dowiedzieć się, jakie emocje
przeżywają ich koledzy i koleżanki, co może stanowić podstawę do ich lepszego
rozumienia i większej akceptacji. Dzieci mają również możliwość wspólnego
poszukiwania sposobów rozładowywania napięć emocjonalnych i dzielenia się
odczuciami w tym zakresie. Na wsparciu emocjonalnym otrzymywanym od innych
buduje się u dzieci poczucie własnej wartości. Zajęcia poświęcone kształtowaniu
pozytywnej samooceny dają dzieciom możliwość doświadczenia, że są wyjątkowe i
niepowtarzalne, usłyszenia, że są przez innych lubiane.
Bardzo ważna w życiu dziecka jest umiejętność
obcowania z innymi ludźmi.
Pozwala ona dziecku wpływać na swoje życie i otoczenie, decyduje o relacjach z
rówieśnikami, rodzicami, nauczycielami i innymi dorosłymi. Dom, szkoła, grupa
koleżeńska są miejscami, w których dziecko może zaspokoić swoje potrzeby
psychiczne oraz doświadczenia w kontaktach z innymi. To odgrywa bardzo ważną
rolę w rozwoju jego osobowości. Zajęcia poświęcone kształtowaniu umiejętności
obcowania z ludźmi uczą także dostrzegania i szanowania potrzeb otoczenia.
Służą temu rozwijanie zdolności: emocjonalnego wczuwania się w odczucia innych
osób, często bardzo odmienne od ich własnych, rozumienia ich i uznanie ich prawa
do własnego stylu życia.
Celem
trzeciego bloku tematycznego jest nauczenie dzieci rozstrzygania
problemów i podejmowania samodzielnych decyzji. Dzieci analizują przyczyny
powstawania konfliktów i poszukują sposobów ich rozwiązywania. Dowiadują się
również, że ludzie mają prawo do popełniania błędów i że konflikty są naturalnym
zjawiskiem w kontaktach międzyludzkich.
Uczą się konstruktywnego ich rozwiązywania, negocjowania, przepraszania i
przebaczania.
Celem zajęć omawianych w
czwartym bloku tematycznym jest przede wszystkim
zrozumienie przez dzieci wartości zdrowia oraz nauczenie się troszczenia o
siebie, co może w konsekwencji zmniejszyć skłonność do sięgania w przyszłości po
substancje zmieniające świadomość.
Zajęcia programu " Spójrz inaczej" prowadzone są metodami aktywnymi, tzn. w taki
sposób, aby umożliwić dzieciom aktywne doświadczenie i przeżywanie tego, co jest
tematem zajęć, a następnie podsumowanie i opracowanie zdobytych doświadczeń.
Dzieci w młodszym wieku szkolnym nie zawsze potrafią mówić o swoich uczuciach,
stąd też wykorzystuję inne sposoby wyrażania emocji, takie jak: zabawa,
malowanie i rysowanie, lepienie z plasteliny, śpiewanie piosenek, odgrywanie
scenek teatralnych, przedstawienia kukiełkowe. Są one bardzo ważne, gdyż bawiąc
się, rysując, przedstawiając scenki, dziecko potrafi nieraz wyrzucić z siebie
dręczące je konflikty lub niepokoje.
Uczniowie uczęszczają na te zajęcia bardzo chętnie. Powodem tego jest nie tylko
bliska dzieciom tematyka zajęć, ale przede wszystkim zabawy i scenki, w których
wszystkie mogą brać udział. Wiadomości zdobyte podczas tych zajęć wykorzystuję
często w czasie zajęć lekcyjnych, a także w sytuacjach konfliktowych, które
pojawiają się w mojej klasie.
Dzięki tym zajęciom udało mi się zintegrować klasę, nauczyć dzieci zgodnej
współpracy w zespole, zredukować napięcia i problemy lub przynajmniej
sprowadzić je do takiego poziomu, na którym dziecko samo daje sobie radę.
Na niektórych zajęciach gościliśmy wspólnie z dziećmi rodziców i nauczycieli,
którzy razem z nami brali udział w zabawach. Uważam, iż należy dzielić się z
innymi wspaniałymi propozycjami pracy wychowawczej tegoż programu. Gorąco
namawiam wszystkich nauczycieli do udziału w warsztatach " Spójrz inaczej ",
dających uprawnienia do realizacji tego programu.
Podaję kontakt:
Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki Szkolnej " Spójrz inaczej"
27 - 200 Starachowice, Konstytucja 3 Maja 15
tel/fax (0-47) 274-74-78, (0-47) 274-80-56
Opracowanie: Dorota Recke
nauczycielka
Szkoła Podst. Nr 11 w Tczewie