Życie bez życia w wierszu "Muzeum" W. Szymborskiej - scenariusz lekcji języka polskiego w klasie II gimnazjum

Cele operacyjne:
- uczeń posługuje się słownictwem związanym z muzeum i poprawnie odmienia ten wyraz
- zna wiersz "Muzeum" W. Szymborskiej
- potrafi znaleźć w utworze cytaty ilustrujące dane zagadnienie
- trafnie stosuje pojęcie antytezy
- wskazuje podmiot liryczny w utworze poetyckim
- potrafi wyeksponować wartość życia, które człowiek powinien sobie cenić i szanować

Metody nauczania:
- praca z tekstem literackim
- swobodne wypowiedzi uczniów i elementy dyskusji
- konstruowanie tabeli

Środki dydaktyczne:
- tekst wiersza "Muzeum" W. Szymborskiej
- materiały ilustrujące zasoby konkretnego muzeum (zdjęcia, albumy)

Przebieg lekcji:

1. Pogadanka na temat muzeum jako instytucji
- wypowiedzi uczniów z zastosowaniem słownictwa: zbiory muzealne, kolekcja, ekspozycja, unikaty, zabytki, spuścizna, galeria,
- odmiana wyrazu muzeum w l. poj. i l. mn.; zwrócenie uwagi, że ten wyraz odmienia się tak samo jak: gimnazjum, liceum technikum

2. Zapoznanie uczniów z wierszem W. Szymborskiej "Muzeum"
- między pierwszym a drugim czytaniem utworu poproszenie uczniów, by spróbowali potraktować wiersz jako opis lub definicję muzeum

3. Dokonanie schematycznej wersji opisu muzeum na podstawie wiersza w postaci tabeli
MUZEUM
 

OBECNOŚĆ (czego?)	BRAK (czego?)
talerzy obrączek wachlarza miecza korony rękawicy buta szpilki	apetytu wzajemności rumieńca gniewu głowy dłoni nogi śmieszki z Egiptu
RZECZY	UCZUCIA, CIAŁO, CZŁOWIEK

4. Wnioski z tabeli:
- co to za miejsce: muzeum?
- co w nim jest, czego nie ma?
(spostrzeżenia, że muzeum to miejsce na rzeczy, pamiątki po ludziach, miejsce martwoty, bezruchu, braku życia - uczniowie zapisują w dolnym wierszu tabeli)
- na jakiej zasadzie zestawione są określenia w kolumnach tabeli?
(na zasadzie przeciwieństw, antytezy)

5. Sformułowanie i zapisanie tematu lekcji:
Życie bez życia w wierszu "Muzeum" Wisławy Szymborskiej

6. Określenie sytuacji lirycznej w wierszu
- czy wszystko jest martwe w muzeum?
(w muzeum znajduje się woźny; drzemie nad gablotką jak omszały eksponat)
- o czym świadczy jego zachowanie?
(oddaje atmosferę ciszy, ładu, bezruchu, stagnacji)
- kto jeszcze znajduje się w muzeum?
(podmiot liryczny - ujawnia się w ostatniej zwrotce wiersza; to kobieta)
- jak podmiot liryczny zachowuje się w muzeum?
(burzy zastój, jest energiczny, podkreśla swoją wyższość - wyższość człowieka nad światem rzeczy)

7. Określenie wymowy filozoficznej wiersza
- co sadzicie o wyścigu przedmiotów i ludzi? co jest ważniejsze?

Zapis wniosków (podsumowanie)
Wiersz "Muzeum" mieści w sobie refleksje filozoficzne. Jest zapisem przeżyć na temat wzajemnej relacji życia człowieka i istnienia rzeczy. Stanowią one materialne świadectwo czynów i talentów ludzi, ale to człowiek żyje, tworzy, czuje.

8. Ocena uczniów.

Opracowanie: mgr Wiesława Bałtruszewicz

Wyświetleń: 7613