Życie i śmierć władcy Koryntu ("Syzyf" wg W. Markowskiej) - scenariusz dwugodzinnej lekcji języka polskiego w kl. V

 Ćwiczenie czyni mistrza! Niniejszy tekst pozwoli Ci przenieść się w świat mitologii. Wielu bohaterów mitologicznych wiodło ciekawe i pełne niezwykłych przygód życie. Do nich należał Tantal. Śledząc jego tragiczne losy wykonasz ćwiczenia, które pozwolą sprawdzić umiejętność czytania ze zrozumieniem, pisania, rozumowania, korzystania z informacji oraz wykorzystania zdobytej wiedzy. Pamiętaj, ćwiczenie czyni mistrza! Więc zostań MISTRZEM MITOLOGII! !!

Cykl lekcji mitologicznych w kl. V kończę testem kompetencji pt. "TANTAL".

Obok każdego ćwiczenia w nawiasie podałam standard, rodzaj wykonywanej przez ucznia czynności. Natomiast poza nawiasem znajduje się punktacja do danego ćwiczenia.

Przeczytaj uważnie tekst i wykonaj zamieszczone pod nim ćwiczenia (standard 1.1.)

TANTAL

W bogatej Lidii panował ongi potężny król Tantal. Mówiono, że był synem Dzeusa i Okeanidy, Pluto. Uważał się za szczęśliwego wybrańca bogów. Sam Dzeus zapraszał go na Olimp, gdzie pospołu z niebianami pił boski nektar i spożywał ambrozję darzącą nieśmiertelnością. Żałował tylko, że nie widzą go w czasie uczt jego towarzysze.

Pewnego dnia postanowił wypróbować, czy bogowie są naprawdę wszystkowiedzący, czy też tylko każą ludziom w to wierzyć. Ale straszliwy wybrał sposób.

Zaprosił cały Olimp na ucztę do swego zamku. W czasie uczty podawano najbardziej wyszukane potrawy i wina. Grano na harfach i tańczono.

Pod koniec biesiady niewolnicy wnieśli na złotych półmiskach nowe danie.

Tantal oświadczył, że na cześć nieśmiertelnych gości upolował wczoraj jelenia i to jest właśnie comber przyrządzony na sposób dotychczas nieznany, przez nowego kucharza.

Ale żaden z gości nie tknął potrawy. Na ich obliczach malował się strach i odraza. Śmiertelna cisza zaległa salę biesiadną. Tantal był blady jak trup. Wszyscy bogowie i ludzie patrzyli ze zgrozą na Dzeusa, który ciskał oczami błyskawice. Albowiem straszna była zbrodnia i obraza, jaką Tantal wyrządził swym gościom.

Oto w swym zapamiętaniu kazał zabić jedynaka, Pelopsa, i sporządzić z jego ciała pieczeń dla Olimpijczyków. Sądził bowiem, że nie odkryją jego podstępu- a wtedy on się przekona, że i bogowie nie są nieśmiertelni.

Za tę niesłychaną zbrodnię spotkała go odpowiednia kara. Został strącony na dno Tartaru i tu, stojąc po kolana w strumieniu, cierpieć będzie wieczne pragnienie i głód. Prócz tych kar, za swą zbrodnię, władca Olimpu zesłał na niego jeszcze sroższe cierpienie. Towarzyszyć mu będzie przez wieki nieustanna groza śmierci, gdyż olbrzymia, czarna skała wisi nad jego głową. Chwieje się, pochyla, jakby za chwilę miała runąć.

Tak ukarał Dzeus zbrodniczego króla, kiedyś swego ulubieńca- potrójną męką nie mającą kresu.
(wg W. Markowska, Mity Greków i Rzymian, Iskry, W-wa 1979.)

Ćwiczenie 1 (standard 1.1, 1.2, 2.1 KO) 0-1 p.
Skąd pochodził Tantal? Odpowiedź zapisz w formie zdania pojedynczego.
___________________________________

Ćwiczenie 2 (standard 1.1,1.2, 2.1 KO) 0-1 p.
Dlaczego Tantal znalazł się w Tartarze? Odpowiedź zapisz w formie zdania złożonego.
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

Ćwiczenie 3 (standard 1.1, 2.1, 2.3, 2.5 RO) 0-8 p.
Napisz streszczenie przeczytanego tekstu w 6- 8 zdaniach pojedynczych.
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

Ćwiczenie 4 (standard1.2 WW) 0-1 p.
Do jakiego gatunku należy tekst pt." Tantal"? Podkreśl właściwą odpowiedź.
A. powieść D. mit
B. nowela E. bajka
C. legenda F. baśń

Ćwiczenie 5 (standard1.2, 3.4 KO) 0-3 p.
Podaj trzy wskazówki uzasadniające wybór, jakiego dokonałeś w ćwiczeniu 4.
1. _______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

2. _______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

3. _______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

Ćwiczenie 6 (standard 1.2 WW) 0-1 p.
Co jest głównym motywem opowieści o Tantalu? Podkreśl właściwą odpowiedź.
A. bunt
B. władza
C. wina i kara
D. walka
E. zazdrość

Ćwiczenie 7 (standard 1.1, 3.4 WW KO) 0-4 p.
Spośród podanych cech wybierz i podkreśl te, które najlepiej charakteryzują Tantala. Określ część mowy, która nazywa cechy Tantala.
szlachetny okrutny ambitny podstępny roztropny mądry nierozważny życzliwy dobroduszny
____________________________________

Ćwiczenie 8 (standard 1.1 KO) 0-3 p.
Nazwij jednym słowem uczucia, jakie towarzyszyły postaciom, gdy przyniesiono nowe danie.
A. Dzeus -______________________________
B. Tantal -__________________________________
C. Pozostali biesiadnicy -_________________________

Ćwiczenie 9 (standard 2.2, 2.3, 2.5 RO) 0-3p.
Jak w sytuacji, gdy do stołu podano gościom dziwną potrawę, mógł zareagować Dzeus? Napisz w 2 - 3 zdaniach wypowiedź Dzeusa, wyrażającą ocenę postępku Tantala..
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

Ćwiczenie 10 (standard 1.1,1.4 KO) 0-1 p.
Męki Tantala - wyjaśnij ten związek frazeologiczny, przytaczając z tekstu najtrafniejsze sformułowanie.
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

Ćwiczenie 11 (standard 1.1 D) 0-8p.
W naszym codziennym języku znajduje się wiele wyrażeń, zwrotów, które mają swoje źródło w mitologii. Połącz związek frazeologiczny z jego znaczeniem.

A. syzyfowa praca	1. cierpienie nie mające końca
B. olimpijski spokój	2. źródło cierpienia, nieszczęść
C. puszka Pandory	3. cierpienie dla dobra innych
D. nić Ariadny	4. słaby punkt
E. znaleźć się w labiryncie	5.praca nie mająca końca
F. koń trojański	6. sytuacja bez wyjścia
G. prometeizm	7. podstęp
H. pięta Achillesa	8. wskazówka, drogowskaz

Ćwiczenie 12 (standard 1.1, 3.4 KO) 0-2 p.
Jesteś obrońcą Tantala na procesie sądowym. Przytocz dwa argumenty obrońcy.
1. _______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

2._______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

Ćwiczenie 13 (standard 1.1, 5.8 WW) 0-3 p.
Które ze wskazań pomogłoby Tantalowi uniknąć kary, jakby się do nich w życiu zastosował. Podkreśl właściwe odpowiedzi.
A. Żyj zgodnie z prawami natury.
B. Za wszelką cenę staraj się w życiu zaspokajać ciekawość.
C. W życiu kierujemy się rozwagą.
D. Nie bój się nikogo i niczego, bo świat należy do odważnych.
E. Działaj tak, aby cię inni podziwiali.
F. Wszystko nie popłaca.
G. Największą wartością jest życie ludzkie, więc je ceń i szanuj.

Ćwiczenie 14 (standard 3.2 KO) 0-2 p.
Kara najwyższego z bogów, Dzeusa, dotknęła nie tylko Tantala, ale i innych bohaterów mitologicznych. Wymień dwóch i podaj ich "przewinienia, występki".
1. _______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
2. _______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

Ćwiczenie15 (standard 3.1 KO) 0-6 p.
Uzupełnij podane porównania odpowiednimi imionami lub nazwiskami mitologicznymi. Możesz je wybrać z nawiasu (faun Apollo, Narcyzm, nimfa, Ikar, Atena, Herkules, Hades, Cerber).
A. silny jak ________________________
B. piękny jak _______________________
C. zakochana w sobie jak ______________
D. zgrabny jak _______________________
E. pilnuje jak _________________________
F. mądra jak __________________________

Ćwiczenie 16 (standard 1.2, 3.4 KO) 0-2 p.
Podaj dwa argumenty na to, że warto czytać mity.
1. _______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

2. _______________________________________
_______________________________________
_______________________________________

Ćwiczenie 17 (standard 4.1 WW) 0-1p.
Zbierasz informacje na temat starożytnej Grecji. Podkreśl źródło, z którego skorzystasz.
A. "Historia Polski"
B. "Encyklopedia zdrowia"
C. "Starożytny Rzym. Polityka i ustrój"
D. "Historia starożytna"

Opracowanie: Anna Musielak

Wyświetleń: 2844