Rewalidacja dzieci i młodzieży niepełnosprawnej przez pracę w teatrze szkolnym

Sztuka jest środkiem do osiągania w osobowości ludzkiej określonych przemian złożonych przez działalność wychowawczą. Wychowawcze oddziaływanie sztuki polega na tym, że działając na sferę emocjonalną człowieka kształtuje się jego psychikę i wzbogaca życie wewnętrzne. Otwiera się przed jego umysłem nowe wartości. Sztuka pogłębia nie tylko treści życia emocjonalnego, lecz działa też w kierunku kształcenia jego intelektu. Sztuka łagodzi obyczaje, zbliża twórców do siebie, rozwija komunikację , wyrabia wrażliwość. Obcowanie ze sztuką jest terapią ciała i duszy.

Zwiększa się stale liczba dzieci wymagających szczególnej pomocy ze strony pedagogów, psychologów, terapeutów. Teatr pojmowany jako dzieło sztuki ma rozszerzać horyzont umysłowy dzieci, wzmacniać ich charakter i wolę, dodawać pewności siebie i wzmacniać wiarę we własne siły. Teatr szkolny jest jedną z najbardziej popularnych i atrakcyjnych form pracy z dzieckiem.

W Zespole Szkół Specjalnych w Karnowie działa szkolny teatrzyk ŻAK. Prowadzą go trzy opiekunki. Jedna odpowiedzialna jest za reżyserię, druga za kostiumy a trzecia za oprawę muzyczną.

Czas spędzony z dziećmi podczas prób pozwolił nam ( opiekunkom) zaobserwować pozytywny wpływ zajęć teatralnych na zachowanie dzieci. Przebywanie z nimi podczas zajęć z tygodnia na tydzień przynosiło podopiecznym nowe doświadczenia. Na naszych oczach dzieci przechodziły metamorfozę. Nasi wychowankowie potrafili przez całe przedstawienie być skupieni i skoncentrowani. Nasze obawy, że w pewnym momencie zapomną czegoś i staną w bezruchu na scenie zupełnie się nie sprawdziły. Stąd wniosek, że systematyczne ćwiczenia i próby rozwinęły pamięć i koncentrację uczniów z upośledzeniem umysłowym. Zapoznanie z nową bajką dało dzieciom możliwość rozszerzania wiedzy o otaczającym świecie. Świat bajek,w którym się odnalazły rozbudził ich fantazję. Rozmowy podczas prób pozwoliły odróżnić rzeczywistość od iluzji. Zetknięcie naszych podopiecznych ze sztuką teatralną, tworem dotychczas im nie znanym, rozwinęło ich zainteresowanie światem kultury, pobudziło do działania i uwrażliwiło na piękno. Dzieci z przyjemnością chodziły na próby i z niecierpliwością czekały na następne. Chętnie uczestniczyły w przygotowaniu dekoracji i strojów. My uwzględniałyśmy doradztwo i uwagi dotyczące spektaklu. Chęć pokazania się z jak najlepszej strony doprowadziła do tego, że dzieci czuły się odpowiedzialne za to co grają i mobilizowały się, wzajemnie sobie pomagały. Z czasem stawały się bardziej zdyscyplinowane i potrafiły podporządkować się poleceniom. Ważnym elementem naszych spotkań teatralnych było wyrobienie u małych aktorów umiejętności przełamania strachu i nieśmiałości przed wyjściem na scenę, rozbudzenie poczucia własnej wartości i możliwości zaistnienia w społeczności.

Zajęcia teatralne przyniosły korzyści nie tylko naszym uczniom. Również dla nas opiekunek były źródłem prawdziwej satysfakcji i inspiracji do dalszej pracy. Pozwoliły nam zbliżyć się do dzieci i wspólnie odczuć, że wszyscy razem jesteśmy twórcami jednego dzieła.

Chętnych do zagrania w przedstawieniach nie brakuje.

Teatr szkolny ŻAK może pochwalić się znacznymi osiągnięciami. W pierwszym roku działalności przygotowano bajkę pt. "Kot w butach" wg. Jana Brzechwy, potem "Jaś i Małgosia" oraz uwspółcześnioną wersję "Kopciuszka". Wszystkie przedstawienia teatralne spotkały się z wyróżnieniem na Międzyszkolnych Konkursach Recytatorskich dla Dzieci Specjalnej Troski Poeci - Dzieciom " w Bydgoszczy. "Kopciuszka " zagrano w Powiatowej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Nakle dla grupy dzieci uczęszczających tam na zajęcia oraz na Ogólnopolskim Przeglądzie Twórczości Osób Niepełnosprawnych w Górce Klasztornej pn. Spotkanie u Matki. Z okazji Dnia Dziecka w ZSS w Karnowie dzieci dzieciom zaprezentowały inscenizację Kopciuszka". Teatrzyk szkolny ŻAK prezentował się również dla dzieci z przedszkoli i szkół w Nakle i okolicy.

Działalność teatrzyku oparta jest na realnych potrzebach, zdolnościach i umiejętnościach osób niepełnosprawnych intelektualnie.Mieści się także w koncepcji współczesnego procesu adaptacji społecznej uczniów szkół specjalnych, gdzie sztuka wykorzystywana jest w procesie edukacyjnym, kulturalnym i rewalidacyjnym.
3
Bibliografia.
1. "Terapia zabawą" - Maria Piszczek
2. "Terapia przez sztukę" Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej MEN Warszawa 1997r.
3. "Wprowadzenie do pedagogiki zabawy" - Elżbieta Kędzior- Niczyporuk, Wydawnictwo Klanza,Lublin 1998r.
4. "Dziecko i twórczośc" - A. Trojanowska-Kaczmarska,Wrocław 1971r.
5. Szkoła Specjalna Nr 2 - 1997r., Inicjatywa krzewienia kultury artystycznej osób z upośledzeniem umysłowym - L.Ploch.
6. Szkoła Specjalna Nr 2 - 1985r., Twórczość w życiu ludzi upośledzonch-A. Wojciechowska.

Opracowanie: mgr Jolanta Malikowska

Wyświetleń: 1360