![]() |
![]() |
Katalog Małgorzata Welc Zajęcia zintegrowane, Artykuły Wpływ telewizji i gier komputerowych na rozwój dzieci i młodzieżyWpływ telewizji i gier komputerowych na rozwój dzieci i młodzieżyOglądanie telewizji jest jednym z najczęstszych sposobów spędzania czasu wolnego przez dzieci. Przygotowanie dzieci do racjonalnego korzystania z telewizji jest zatem ważnym zdaniem wychowawczym. Telewizja stwarza nie tylko możliwości pozytywnego oddziaływania na małych odbiorców, ale także może utrudniać i zaburzać prawidłowy, harmonijny rozwój - co w konsekwencji prowadzi do różnego rodzaju chorób. Przykładem może być tzw. Choroba telewizyjna, której objawami są; zapadnięta klatka piersiowa, zaokrąglone plecy, zwiotczałe mięśnie, neurastenia, schorzenia oczu, lęki nocne. Istnieje też możliwość wystąpienia takich negatywnych skutków, jak; odrywanie się dzieci i młodzieży od rzeczywistości, niekorzystne zmiany w zachowaniu np.; drażliwość, agresywność , nadmierna seksualność czy bierność społeczna.Można z całą pewnością stwierdzić, że telewizor jest podstawowym sprzętem w naszych domach, a wokół niego koncentruje się życie naszych rodzin. Podobnie rzecz ma się ostatnimi czasy z komputerem. Choć nie jest on jeszcze tak powszechny jak telewizor, to jednak coraz częściej zaczyna królować w naszych domach. Zarówno jednak jak i drugie urządzenie jest pożyteczne, jednakże korzystanie z nich wymaga rozwagi i umiaru. Zapracowani rodzice chętnie oddają dziecko "takim wychowawcom" w czasie, kiedy chcą przygotować posiłek, zrobić zakupy, pranie sprzątanie, czy po prostu odpocząć. Dzieckiem wpatrzonym w kolorowy monitor nie trzeba się bowiem specjalnie zajmować, podsuwać mu pomysłów czy organizować mu czasu. Telewizor i komputer stają się lekarstwem na wszelkie dolegliwości i różne nastroje dziecka. Jednak zauroczenie ruchomym obrazem na ekranie telewizora czy monitora z włączoną grą komputerową powoduje, że dziecko wpada w pewien rodzaj transu, który eksperci nazywają "syndromem tępego warzywa ". Telewizja dostarcza dzieciom wiedzy i wzorców zachowania, głównie aspołecznych , prospołecznych oraz zachowań konsumenckich. Często dzieci stykają się z przemocą i drastycznymi scenami oraz atakami fizycznymi np.; w transmisjach z gier zespołowych. Główne niebezpieczeństwo takich obrazów wiąże się z tym, że przemoc jest tutaj pozbawiona negatywnych konsekwencji dla ofiary, jej rodziny i dla samego napastnika, jest nagrodzoną strategią radzenia sobie z problemami, najczęściej skutecznym sposobem osiągania celów. Często także takim scenom towarzyszy śmiech fikcyjnej widowni po to, żeby osłabić agresywną wymowę sceny i nadać jej znaczenie sytuacyjnie komediowe. Taki sposób pokazywania przemocy może u niedoświadczonego, młodego widza wywołać przekonanie, że przemoc jest dobrym sposobem regulacji stosunków z innymi ludźmi. Ponadto sprzyja formowaniu się agresywnego zachowania u dzieci i podnosi poziom agresji w ich zachowaniu wobec rówieśników, znieczula oglądającego na agresję i prowadzi do przeświadczenia, że agresja jest powszechna i dozwolona społecznie, zaburza spostrzeganie rzeczywistej roli przemocy w społeczeństwie oraz przyczynia się do kształtowania poczucia zagrożenia ze strony zewnętrznego świata. Mali widzowie głęboko przeżywają obrazy niosące ze sobą duży ładunek emocjonalny. Drastyczna treść programów może stwarzać napięcia nerwowe zaburzające poczucie bezpieczeństwa. Bierna obserwacja jeszcze bardziej potęguje ten stan. Dziecko wie, że nie może nic zrobić i staje się również obserwatorem w życiu. Oglądanie przemocy w telewizyjnych programach obniżą kreatywność dzieci, ponieważ wywołuje u nich pobudzenie emocjonalne (niepokój) i stymuluje impulsywność zachowania. Kolejnym groźnym skutkiem oglądania nadmiernej ilości programów telewizyjnych jest wzrost lęku. Nawet pozornie niewinne, dziecięce kreskówki ukazują brutalność i przemoc. Zasada; "Bądź spryciarzem, oszukuj" jest powszechnie propagowania w bajkach, bez zwracania uwagi na jej konsekwencje. Taki obraz świata funkcjonuje w dziecięcej wyobraźni. Dzieci z trudem albo wcale nie odróżniają prawdy od fikcji, jaką widzą na ekranie telewizora. Dla nich rzeczy oglądane w telewizji są równie prawdziwe jak te spotykane w szkole, na podwórku , we własnym domu. Wytwory fantastycznej wyobraźni twórców filmów identyfikowane są z rzeczywistością i stają się powodem lęku. Telewizja ma swoje pozytywne strony i trzeba umieć je odpowiednio wykorzystać; odpowiednio traktowana może stać się wartościowym narzędziem nauczania. Telewizja daje dostęp do cudownej krainy obrazów ze świata przyrody, dźwięków i postaci, których dziecko nie znajdzie nigdzie indziej. Można przenosić dzieci do odległych zakątków świata, do krainy baśni, pokazywać im piękny świat kultury, sztuki i nauki. Wiele filmów rodzi pozytywne uczuci, sprawia, że lepiej rozumiemy problemy niepełnosprawnych, upośledzonych, chorych.. . Telewizor jednak nie może zastępować dzieciom rodziców! Nie można też obarczać telewizji wyłączną winą za niepowodzenia szkolne naszych dzieci czy inne problemy wychowawcze, których źródło tkwi w nieprawidłowym funkcjonowaniu rodziny. Oto kilka zasad rozsądnego oglądania telewizji: - Ogranicz oglądanie telewizji W wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym maksymalny czas przesiadywania dziecka przed telewizorem wynosi 1 godzinę dziennie. - Przestrzegaj ograniczeń Po wyczerpaniu "limitu" wyłączaj telewizor. Zasadę można złamać tylko w wyjątkowych wypadkach, np. gdy dziecko jest chore lub w telewizji jest coś wartościowego, czym dziecko jest szczególnie zainteresowane. Trzeba jednak poinformować dziecko, że robimy to wyjątkowo. - Wybieraj pory oglądania Wystrzegaj się włączania telewizora podczas posiłków, gdy dziecko zajęte jest zabawą, w czasie rodzinnych spotkań i uroczystości. - Oglądajcie wspólnie Można wtedy wymienić uwagi na temat, co dzieje się na ekranie, korygować błędne poglądy i skojarzenia, wskazywać na pozytywne wartości. - Nie używaj telewizji jako "opiekunki "do dziecka. Nie używaj telewizji za sposób na ukojenie, pocieszenie czy formę reagowania na potrzeby dziecka. - Nie używaj telewizji jako formy przekupstwa, nagrody lub kary. Kojarzenie telewizji z dobrym zachowaniem wyrabia pogląd, że i ona sama musi być dobra, skoro tylko grzeczne dzieci mogą ją oglądać. Używanie jej jako pokusy powoduje, że obiecywany program staje się atrakcyjniejszy. - Dawaj dobry przykład Pamiętaj o zasadzie, że dzieci z całego świata mają dwie cechy wspólne: zamykają uszy na rady, a otwierają uszy na przykład. - Oglądajcie wybiórczo Poszukaj audycji ciekawych, wartościowych, bez przemocy i agresywności, wyklucz oglądanie "hurtem". - Osłabiaj negatywne skutki Odwracaj uwagę dzieci od telewizji innymi zajęciami. Nie pozwól, by twoje dziecko zostało oczarowane magią telewizyjnych reklam. Jeżeli dziecko przypadkowo usłyszy lub zobaczy coś budzącego przerażenie, nie unikaj rozmów o przemocy. Staraj się tylko dostosować wyjaśnienia do wieku dziecka i łagodzić strach uspokajającym wyjaśnieniem. Stwarzaj dziecku zawsze poczucie bezpieczeństwa, nie dopuszczaj do niepewności i lęku. Świat obrazu jest na pewno pociągający i atrakcyjny, kolorowy i łatwy w odbiorze, bo trochę naiwny i dający się kierować za pomocą pilota. Co roku przychodzą do szkoły nowe pokolenia "telemaniakalnych" dzieci - z coraz słabszą wyobraźnią, nadpobudliwych, bardziej skłonnych do zachowań agresywnych , z rozchwianiem emocjonalnym, ze wskaźnikiem uwagi poniżej 3 minut. Drugą bardzo popularną formą rozrywki dzieci są obecnie gry komputerowe, które z jednej strony pozwalają przeżyć wiele fascynujących przygód w wirtualnym świecie, a z drugiej przerażają ogromnym ładunkiem przemocy i wyrafinowanego okrucieństwa. Analiza treści gier pokazuje, że większość z nich 80-85% angażuje gracza w akty przemocy oraz zawiera sceny destrukcji. Zadaniem graczy jest niszczenie, zabijanie lub okaleczanie. Wciela się on w terrorystów, złodziei, gangsterów i dokonuje niezliczonych morderstw i zniszczeń. Gracz np. poruszając się szybkimi samochodami rozjeżdża niedołężnych staruszków, bezbronne kobiety i dzieci otrzymując za to dodatkowe punkty, paliwo czy inne bonusy. Zabawa takimi właśnie grami może wpływać na kształtowanie się zaburzeń zachowania pod postacią wyraźnie antyspołecznych i agresywnych zachowań oraz prowadzi do zobojętnienia na przemoc w codziennym życiu. Oddziaływanie gier jest o wiele silniejsze niż oddziaływanie przemocy oglądanej w telewizji, bowiem dziecko aktywnie uczestniczy w przemocy przez bohatera, którym kieruje. Następuje tutaj kojarzenie zachowań agresywnych z nagrodą i przyjemnością. Dziecko dowiaduje się , że zło wcale nie jest takie złe, a nawet może być całkiem dobre, bo jest skuteczne. Niezwykle niepokojącym aspektem gier komputerowych jest także wykorzystanie w ich scenariuszach ("Doom", Quake", "Heretic", "Hexen", "Diablo"). W ten sposób dzieci oswajają ją jako element pozytywny, ponieważ konkretne symbole satanistyczne (pentagram, głowa kozła, odwrócony krzyż) często oznaczają miejsca, w których są np. tajne przejścia, schowki zawierające broń i inne "dobra" przeznaczone dla gracza. Z kolei wartości chrześcijańskie często są ośmieszane. Gry komputerowe obok negatywnego wpływu na psychikę mają również ujemny wpływ na rozwój fizyczny. Mogą powodować pogorszenie wzroku, dolegliwości reumatologiczne, odrętwienia palców i dłoni, nadmierne pobudzenie objawiające się podwyższonym ciśnieniem krwi, wady postawy, skrzywienia kręgosłupa, początki osteoporozy. Dlatego też; 1. Rodzice powinni wiedzieć, w jakie gry grają ich dzieci. 2. Należy rozmawiać z dziećmi o oddziaływaniu gier zawierających przemoc na ich psychikę. 3. Dziecko powinno korzystać z gier komputerowych tylko wówczas, gdy rodzice są w domu. 4. Bezpieczne normy posługiwania się komputerem przez dzieci (wg szkockich badaczy) to; do 12 roku życia - nie dłużej niż 1 godz.; między 12 a 16 rokiem życia - najwyżej 2 godz. Rodzice i wychowawcy powinni przede wszystkim mieć świadomość, że dzieci nie potrzebują elektronicznych zabawek, aby być szczęśliwymi. Najbardziej potrzebują miłości, zrozumienia, życzliwości troski i zainteresowania ze strony dorosłych. I jest to chyba jedyny sposób na uchronienie dziecka przed niekorzystnym wpływem gier komputerowych oraz innych mediów.
Opracowanie: Małgorzata Welc Wyświetleń: 1490
Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione. |