Zaszyfrowana lekcja

Podczas lekcji matematyki często jako pomoce dydaktyczne stosuję różnego rodzaju rebusy, łamigłówki czy szyfrogramy, co spotyka się z dużą aprobatą uczniów. Wykorzystując to zainteresowanie opracowałem scenariusze "zaszyfrowanych lekcji". Aby móc pracować tą metodą musiałem przeprowadzić lekcję wstępną poświęconą nauce szyfrowania i odczytywania zaszyfrowanego tekstu za pomocą słowa-klucza (jedna godzina lekcyjna na której przerobiliśmy z uczniami kilka przykładów).

Metoda jest następująca:
1. Ustalamy słowo-klucz, ważne aby litery w słowie nie powtarzały się. (np. ROMB)
2. Tekst, który chcemy zaszyfrować podpisujemy w wersach pod słowem-kluczem litera pod literą, wolne miejsca uzupełniamy dowolnymi znakami. (np. tekst Matematyka jest królową nauk podpisany wygląda następująco:

R O M B
M A T E
M A T Y
K A J E
S T K R
Ó L O W
Ą N A U
K.!!

3. Otrzymane w ten sposób kolumny ustawiamy w kolejności alfabetycznej liter klucza i zapisujemy w tej kolejności w formie ciągu liter i znaków (pierwsza kolumna spod litery B, potem spod M, następnie spod O oraz spod R). Zaszyfrowana wiadomość ma następującą postać:
EYERWU!TTJKOA!AAATLN.MMKSÓĄK

Umiejętność odszyfrowania tekstu sprowadza się do następujących czynności:
1. Liczymy ilość liter i znaków wiadomości i dzielimy ją na tyle równych części ile liter jest w słowie kluczowym (w naszym przykładzie na cztery części)
2. Powstałe w ten sposób części odpowiadają poszczególnym kolumnom z etapu szyfrowania (pamiętajmy tylko o kolejności alfabetycznej)
3. Zapisujemy słowo-klucz pod którym podpisujemy odpowiadające danej literze kolumny.
4. Odczytujemy tekst wzdłuż wersów.

Przebieg lekcji
Klasa zostaje podzielona na czteroosobowe grupy. Każda grupa dostaje kartki z zaszyfrowaną wiadomością oraz trzema zadaniami. Rozwiązania zadań (wyniki) są liczbami naprowadzającymi na ustalenie słowa kluczowego według schematu: wynik pierwszego zadania to numer strony podręcznika, wynik drugiego zadania to numer wiersza od góry na tej stronie a wynik trzeciego zadania to numer wyrazu w danym wierszu. Po ustaleniu klucza uczniowie odszyfrowują podany szyfrogram i ponieważ jest to najczęściej czwarte zadanie rozwiązują je.

Wnioski
Praca tą metodą sprzyja rozwojowi ucznia. Uczeń oprócz ćwiczenia poprawności rozwiązywania przykładów matematycznych rozwija zdolność kojarzenia i uporządkowania wiadomości. Jest to również metoda pozwalająca na samodzielne szukanie i poprawianie ewentualnych błędów w rozwiązywanych zadaniach (złe namiary na słowo-klucz to niemożliwość odszyfrowania wiadomości).
Na zakończenie krótka wiadomość (słowo-klucz: TRAPEZ)

ŁAEYTY!JYOZRU.EWTCOKGIBMŻUT.MAĄĄARU.ZTDYAŁS

Opracowanie: Grzegorz Stańczyk

Wyświetleń: 3107