Być europejczykiem, nie zapomnieć o bliskim i swoim

W mojej szkole - Publicznym Gimnazjum w Leśnicy - już od początku jej istnienia uczniowie uczestniczą w zajęciach edukacji europejskiej prowadzonej przez historyka (pani Ewa Buczkowska) i edukacji regionalnej propagowanej przez polonistów (pani Grażyna Przepiórkowska, pani Ewa Janas, pani Mariola Browarska). Na pierwszych zajęciach poruszają problemy związane z bliskim już przystąpieniem Polski do Unii i uczą się być w pełni Europejczykami. Jednakże nie powinni zapomnieć "własnych korzeni", tego co bliskie, swoje i te właśnie zagadnienia poruszane są w ramach regionalizmu na niektórych lekcjach języka polskiego. Uświadomienie uczniom wartości własnych tradycji oraz piękna ginących powoli obrzędów i mowy nie jest wcale zadaniem łatwym. Nierzadko młodzież wie więcej o odległych miejscach niż o własnej okolicy, co spowodowane jest powszechnym dziś dostępem do internetu i środków masowego przekazu. W związku z tym nasuwa się pytanie: "Jak mówić o małej ojczyźnie w sposób atrakcyjny i jak rozbudzić zainteresowanie i aktywność uczniów?

W leśnickim gimnazjum organizowany jest corocznie dla wszystkich uczniów klas pierwszych konkurs literacki pt. "Moja mała i wielka ojczyzna". Uczestnicy tworzą prace prezentujące ciekawe tradycje związane z terenem, przedstawiające warte polecenia miejsca czy obiekty, będące własnymi refleksjami na tematy związane z miejscem zamieszkania. Przy okazji powtarzają rózne formy wypowiedzi pisemnej - opis, opowiadanie, opis przeżyć wewnętrznych, wywiad. Niektórzy uczniowie posłużyli się trudniejszą formą - wierszem, tak więc dla nich stworzona została osobna kategoria i inny sposób oceniania. Prace często mają ciekawą oprawę graficzną - wzbogacone są własnoręcznymi rysunkami lub fotografiami. Ponieważ zwycięzcy otrzymują nagrody, a ich prace prezentowane są wszystkim gimnazjalistom na specjalnych gazetkach lub apelach, konkurs cieszy się dość dużym zainteresowaniem.

Inną formą krzewienia zainteresowania "małą ojczyzną" są organizowane dla starszych uczniów konkursy wiedzy o regionie. Drużyny reprezentujące poszczególne klasy odpowiadają na pytania związane z historią, geografią i kulturą Śląska Opolskiego.

Od paru lat uczniowie biorą również udział w konkursie "Godki śląskie". Prezentują tam przygotowane pod kierunkiem nauczycieli krótkie, humorystyczne przedstawienia lub recytują poezję i prozę, oczywiście w gwarze śląskiej. Pomysł ten łączy w sobie zabawę w teatr z pierwszymi samodzielnymi wprawkami pisarskimi i ożywia zapominaną przez młodych gwarę śląską.

Jednym z ulubionych przez młodzież "pomysłów na regionalizm" jest prezentacja przez kilkuosobowe grupy uczniów walorów swego miejsca zamieszkania. Uczniowie pracują w ramach projektu, tj. gromadzą wiedzę na temat swej wsi albo miasteczka, wykonują plakat i przygotowują kilkunastominutową prezentację zebranych wiadomości całej klasie. Projekt łączy umiejętności plastyczne i literackie oraz przygotowuje uczniów do publicznych wystąpień. Inwencja niektórych uczniów wykroczyła nawet poza wymagania prowadzącego; jedna z grup nakręciła film o swojej miejscowości, który opatrzyła komentarzem. Lecz to nie koniec projektu, gdyż po każdej prezentacji jej autorzy przeprowadzają w klasie przygotowany uprzednio przez siebie quiz, który pozwala powtórzyć najważniejsze wiadomości i sprawdzić się w roli nauczyciela.

Wymienione przeze mnie formy pracy z uczniami w ramach edukacji regionalnej cieszą się zainteresowaniem i prowadzą do uzmysłowienia sobie dużej roli miejsca urodzenia i zamieszkania w naszym życiu.

Opracowanie: Ewa Janas

Wyświetleń: 989